Posts

Showing posts from 2019

දකුණ තියෙන්නෙ උතුරෙ

Image
2019ට මම ලියන අන්තිම ලිපිය. 2019ට විතරක් නෙමෙයි මේ දශකයටම ලියන අන්තිම ලිපිය තමයි මේ. ඒක ලියන්නෙත් දශකයේ අන්තිම සති අන්තයේ අන්තිම පැය කිහිපයේ. මාතෘකාවෙ "දකුණ තියෙන්නෙ උතුරෙ" කියල කිව්වට මේ කියන්න යන්නෙ දකුණු රට ගැන නම් නෙමෙයි. අද මම කතා කරන්න යන්නෙ පෘථිවියේ උත්තර ධ්‍රැවය හා ධ්‍රැව ආශ්‍රිත යම් කරුණු කීපයක්. අපි උතුර කියල පාවිච්චි කරන "උතුරු" වර්ග 3ක් තියෙනවා. ඒ තමයි 1. භූගෝලීය උතුර  2. චුම්භක උතුර  3. සැබෑ උතුර ඔය 3 ගැන වෙන වෙනම බලමු.. ________________________________________ භූගෝලීය උතුර ලෝක සිතියමේ නැත්තං ආදර්ශ ලෝක ගෝලයේ තියෙනවනෙ දේශාංෂ රේඛා (සිරස් ඉරි). ඔන්න ඔය ඉරි ටික ගිහින් ලෝක ගෝලයේ මුදුනෙ එකතු වෙන තැනට තමයි භූගෝලීය උතුර කියල කියන්නෙ. භූගෝලීය උතුර තියෙන්නෙ ආක්ටික් වල පාවෙන අයිස් ස්ථරයක් මත. මේක අඩි 6ක් - 10ක් පමණ ඝනකම අයිස් ස්ථරයක්. Arctic summer එකේදි මේ අයිස් කුට්ටිය වර්ගඵලයෙන් බාගයක් පමණ දක්වා දියවෙනවා. ඒ කාලෙට උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක බිංදුවක් තරම් ඉහළ යනවා. ඇන්ටාක්ටිකාව නම් එයාගෙ summe

හෙම්බිරිස්සාව සහ ඇමොක්සිලින්

Image
වැස්සට තෙමුණම හෙම්බිරිස්සාව හැදෙනවද? හෙම්බිරිස්සාව හැදුනම ඇමොක්සිලින් අරගෙන තියෙනවද? එහෙනම් අනිවාර්යයෙන්ම ඔක්කොම කියවන්න.. හෙම්බිරිස්සාවක් හැදිල නැති කෙනෙක් නෑනෙ. හැමෝටම හැදිල තියෙනවා. හෙම්බිරිස්සාව හැදෙන්න හේතුව වයිරසයක්. වයිරසයක් කිව්වට එක වයිරසයක් නෙමෙයි. වයිරස් වර්ග කිහිපයක්ම තියෙනවා. human rhinoviruses (HRV) coronaviruses parainfluenza viruses adenoviruses මේ අතරින් සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා  බහුතරයකට විතර වගකියන වයිරස් වර්ගය තමයි Rhinovirus කියන්නෙ. HRV කාණ්ඩයට අයත් සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා වර්ග 100ක් විතර තියෙනවා. සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව බෝවෙන ප්‍රධාන මාධ්‍ය තමයි ආසාදිත කෙනෙකුගෙ කිවිසුම්, ඛේටය වගේ දේවල්. මුඛ ආවරණ පැළඳීම මගින් මේ තත්වය අවම කරගත හැකි වුණත් ඒක. හැම තැනටම ප්‍රායෝගික නෑනෙ. ඉතින් කරන්න තියෙන හොඳම දේ තමයි පොදු ස්ථායකට ගිහින් ආපු විගසම හොඳට මුහුණ සහ අතපය සබන් ගාලා හෝදගන්න එක. __________________________________________ වැස්සට තෙමුණම හැදෙන හෙම්බිරිස්සාව කලින් කිව්වනෙ හෙම්බිරිස්සාව හැදෙන්නෙ වයිරස් වලින් කියලා. හැබැයි අපි හැමෝම අත්දැකල තියෙන දෙයක් ත

ලොවක් ණයගැති පුංචි කෘමියා - මීමැස්සා

Image
මීමැස්සො ලෝකෙන් තුරන් වුණොත් මිනිස්සුත් ටික කාලෙකින් ලෝකෙන් වඳවෙලා යනවා. කොහොමද පුංචි සතෙක් එච්චර ලොකු දෙයක් කරන්නෙ? මීමැස්සො කියන්නෙ සොබාදහමෙ ඉන්න අතිශයින්ම වැදගත් පුරුකක්. මෙයාලගෙ මේ තියෙන වටිනාකම නිසාම මෙයාලා නැතිවුණ දවසක ඒ එක්කම අපිත් අවසන් ගමන් යනවා. පෘථිවිය තුල අපේ පැවැත්ම තීරණය කරන්නෙ මෙයාලා. කතාව මෙහෙමයි.. මීමැස්සා තමයි පරාගණයේ ප්‍රාථමික පුරුක. ඊට අමතරව සුළඟ, කුරුල්ලො, සමනල්ලු, වෙනත් කෘමීන් වගේ තවත් පරාගණ ක්‍රම තිබුණට කාර්යක්ෂමතාවය හා ඵලදායිතාවය අතින් ඒ ක්‍රම වලට මීමැස්සො එක්ක හැරෙන්න වත් බෑ. එක මීමැසි කොලනියකට පුළුවන් දවසක් තුල මල් මිලියන 300ක් විතර පරාගණය කරන්න. ඉතින් මීමැස්සො නැතිවෙනවා කියන්නෙ ඒ එක්කම ශාක පරාගණයත් නතර වෙනවා කියන එක. මේ වෙනකොට මීමැස්සො වඳවීයාමේ තර්ජනයට මුහුණදෙමින් සිටිනවා. 2016 2017 අතර මීමැසිගහණය ව්ශාල ප්‍රතිශතයකින් අඩුවෙලා (dailymail). 2017 සහ 2018 වසර දෙකේදි විතරක් සැලකිය යුතු මීමැසි ප්‍රභේද සංඛ්‍යාවක් වඳවීයාමේ තර්ජනයට ලක්වී ඇති සත්ව ලයිස්තුවට ඇතුලත් කෙරුණා. මීමැස්සන්ට මෙහෙම වෙන්න හේතු කිහිපයක් තියෙනවා 1. කෘමිනාශක ඔව් ඉත

සිග්නල් ටවර් එකක් අසල ජීවත්වීම ආරක්ෂිතද?

Image
සන්නිවේදන තාක්ෂණයේ වේගවත් දියුණුවත් එක්ක අද වෙනකොට එහෙ බැලුවත් සිග්නල් ටවර්ස්, මෙහෙ බැලුවත් සිග්නල් ටවර්ස්. නාගරිකව නම් මේ තත්වෙ ඉතාම වැඩියි. සමහරවිට ඔයාලගෙ ගෙදර ලඟත් සිග්නල් ටවර් එකක් ඇති. මේ වගේ ටවර් එකක් අසල ජීවත්වෙන එක සෞඛ්‍යාරක්ෂිතද? මේවා නිසා අකුණු අනතුරු වලට මුහුණදෙන්න වෙයිද? අද අපේ කතාව ඒ ගැන.. - ජාතික පුවත්පත් වාර්තාවක්- ජාතික පුවත්පත් වාර්තාවක්- පහුගිය දවස් වල මේ ගැන ලියන්න ඉල්ලීම් කීපයක් ලැබුණත් අයහපත් සෞඛ්‍ය තත්වයෙන් හිටපු නිසා වැඩේ ටිකක් කල් ගියා. ඔන්න ඒ හැමෝටම ඔයාලා ඉල්ලපු විස්තරාත්මක පැහැදිලි කිරීම.. ______________________________________ ජංගම දුරකථන සේවා සැපයීම සඳහා විවිධ වර්ගයේ සිග්නල් ටවර්ස් භාවිතා වෙනවා. 1.පොළොවෙ ඉඳල අහස උසට නැගෙන වානේ structures වලින් හදපු greenfield towers 2.නාගරිකව දකින්න ලැබෙන උස් ගොඩනැගිල්ලක rooftop එකේ ඉදිකරන ලද ටවර්ස් 3.පරිසරයට අනුගත වීම සඳහා ගසක පෙනුමට හදපු tree towers (ඊළඟ පාර BMICH එකට ගියාම ටිකක් වටපිට බලන්න. Tree tower එකක් දකින්න පුළුවන් වෙයි) 4.විශාල ගොඩනැගිලි වල ඇතුලෙ හදන Inb

චර්නොබිල් වල මොකද වුණේ? (දෙවෙනි කොටස) Chernobyl Disaster (Part 2)

Image
පළවෙනි කොටසෙදි කිව්වනෙ චර්නොබිල් සැකැස්මෙ මරණීය වැරැද්දක් තිබුණා කියලා.. මේ වැරැද්ද සහ චර්නොබිල් ප්‍රධානීන්ගේ දැඩි නොසැලකිල්ල නිසා 56 දෙනෙකුට සෘජුවම ජීවිත අහිමිවුණා. මේ කියන්න යන්නෙ ඒ කතාව.. ලෝකයේ න්‍යෂ්ටික බලාගාර පරම්පරා 5ක් තියෙනවා. අද බහුලව තියෙන්නෙ 3+ පරම්පරාව. රුසියාවෙ සහ චීනයේ නම් දැනටම 4 වෙනි පරම්පරාවෙ බලාගාර ක්‍රියාත්මක වෙනවා. ජපානයත් ලඟදිම ඒ තැනට එන්න සූදානම්. රුසියාව නම් 5ට යන්න පරීක්ෂණ කරන බවටත් කටකතා තියෙනවා. කොහොම වුණත් අපේ කතා නායකයා චර්නොබිල් නම් දෙවෙනි පරම්පරාවෙ මුලම බිහිවුණ බොහොම පැරණි බලාගාරයක් මේකෙ රිඇක්ටර්ස් 4ක් තියෙනවා (තව 2ක් හදන්න හිටියට අනතුරින් පස්සෙ නැවතුනා). මේ සෝවියට් රිඇක්ටර් වලට කිව්වෙ  RBMK  (reaktor bolshoy moshchnosty kanalny - High-power channel type reactor) කියලා. මේ RBMK රිඇක්ටර් වල designing fault එකක් තිබුණා. ඒවා නිවැරැදි කෙරුනෙ චර්නොබිල් පිපිරීමෙන් පසුවයි. මේ ජාතියෙ RBMK රිඇක්ටර් සෝවියට් රුසියාව පුරාම තිබුණා. 1986දි පුපුරපු චර්නොබිල් 4 වෙනි රිඇක්ටර් එකට අල්ලපු වැටේ තියෙන 3 වෙනි රිඇක්ටර් එක පවා 2000 අවුරුද්ද වෙනකන්ම ක්‍ර